55 GÜN KAR YAĞAN VE BOĞAZDA BUZ ÜZERİNDE İNSANLARIN FOTOĞRAF ÇEKTİRDİĞİ
EFSANE 1929 KIŞI...
(Bu konuda internette hazırlanmış en kapsamlı yazı ve fotoğraf arşivini bulacaksınız...)

   

Yıl 1929, mevsim kış...
Soğuk gerçekten dayanılır gibi değildir. Kasaplar etleri testere ile kesmek zorunda kalacak, İstanbullular Topkapı Mezarlığı'na götürdükleri cenazeleri defnedemeden, orada bırakıp ertesi günü defnetme sözüyle oradan ayrılacaklardır...İnsanlar boğaza gelen buz kütleleleri üzerinde hatıra fotoğrafı çektireceklerdi...

11 Şubat 1929 / Kartopu Savaşı - Vefa Orta Mektebi
   

1929'da İstanbul'da neredeyse aralıksız olarak 55 gün kar yağmış. Bu 55 gün yağan kar, birçok günler tipi şeklinde devam etmiş. İstanbul'un bazı kesimlerinde kar kalınlığının 4-5 metreye kadar ulaştığı belirtilmekte ki, bu neredeyse 2 katlı ev yüksekliğinde demek.  Gece sokağa çıkmak çok tehlikeliymiş, nitekim gece saatlerinde yiyecek aramak için şehre inen kurtları görmek, sıradan bir durum haline gelmiş.

1929 kışı, kardan köpek yapan çocuklar
   

Kardan kaplan yapan mahalleli
   

Forum Atmosfer farkıyla, o günlere ait kısa video görüntüleri:




Karaköy:
   

Evsiz barksız insanlar soğuktan donarak can vermiş, şehir suyu şebekesi donmuş, yangınlar çıkmış ancak su olmadığı için neredeyse mahalleler yanıp, yok olmuş. Geceleri aç kurtlar, yaban domuzları inmiş şehir merkezine.

   
Fotoğraf sonradan renklendirilmiştir. 

Çamlıca, Dudullu, Küçükbakkalköy, Alemdağ'a kurt ve domuz sürülerinin indiğini gösterir haber küpürü:

   

6 Ocak: Kış geliyor

Gece yarısı saat 02:00 civarında çok şiddetli bir fırtına başladı ve limandaki gemiler siren çalarak İstanbul halkına çok uzun sürecek soğuk günlerin haberini verdi. 

   

7 Ocak: Yılın ilk karı düştü

İstanbul, dün neye uğradığını bilemedi. Gece yarısı başlayan fırtına biraz hasara neden oldu, birçok evin damlarındaki kiremitler rüzgârın şiddetiyle uçtu. Sokaklarda kimselerin olmaması dolayısıyla kafa göz yarılmadı. Velhasıl yılın ilk karı düştü. Havanın soğumasına en çok kömürcüler sevindi. Odun ve kömür fiyatlarına zam yaptılar.

   

21 Ocak: Susuzluktan yangın söndürülemedi

Gece saat 22:00 sıralarında Tatavla’da (Kurtuluş) Aya Dimitri Kilisesi’nin çanı, canhıraş bir şekilde çalarak bir felaketi haber verdi. Ne olduğunu merak ederek sokağa fırlayanlar, Ayatavaş Sokağı’nda bakkal Yanni’nin evinde başlayan yangının hızla yanındaki evlere sıçradığını gördü. Terkos Şirketi’nden su gelmemesi itfaiyeyi çok zor durumda bıraktı, 216 ev yandı.

İstanbul’da personel, araç ve teçhizatlardaki değişim sonrası çıkan en önemli yangınlardan biri ve belki de en ilginci Tatavla’da meydan gelen yangın idi. Çünkü hem kaçak rakı imal edilirken ortaya çıkmış hem de semtin isminin “Kurtuluş” olarak değişmesine sebep olmuştur.

21 Ocak 1929’da gece saat 10’da, Tatavla’da meydana gelen yangının ilk dumanı Ayanataş Sokağı’ndaki Bakkal Yani’nin evinden gelmişti. Kışın tam ortasında, fırtınalı bir akşamda çıkan bu yangına itfaiye yetişinceye kadar iki sokağa ulaşmıştı.  Şiddetli rüzgâr, gayreti ve sayısı sürekli artan itfaiyeye karşı üstün geliyordu. 10 saat süren yangında can kaybı olmadı; ancak 500’den fazla ev, bir okul, Tatavla kulüp binası ve Ayadimitri Kilisesi, papazlarının oturduğu bina tamamen kül olmuştu. Ardından başlatılan soruşturmada yangının Hacı Ahmet Mahallesi Ayanataş Sokağı’nda, bakkal Yani ile demirci Aleko’nun birlikte oturdukları 42 numaralı evde çıktığı anlaşılmıştı. Evin yanışı sırasında infilak sesleri de duyulmuştu. Bakkal Yani, evinde kaçak rakı imal ediyordu ve yangın, ispirtoların tutuşması yüzünden meydan gelmişti.

Bu yangın, birçok değişikliklere vesile olmuştur. Bunlardan biri de adına şiirler, destanlar yazılan Tatavla semtinin adının, yangından iki ay sonra 1929 Nisan ayında “Kurtuluş” olarak değiştirilmesidir.

*Tatavla: Rumca; “beygir ahırı” anlamına gelen “tavla” kelimesinden türemiştir.


1 Şubat 1929 / Yedikule Sirkeci Tramvayı
   

   

   

2 Şubat: Sirkeci-Beyoğlu 5 lira tutar mı?

Tipi ve karakış şehrin umumi hayatını durdurdu. Kar kalınlığı bir metreyi buldu. Sokaklarda tek tük görülen otomobiller, Sirkeci’den Beyoğlu’na gitmek için beş lira istiyorlardı. Elhamra’da halk tarafından çok beğenilen ve kapalı gişe giden ‘Volga.. Volga..’ oynamasına rağmen, sadece 250 civarında seyirci vardı. Duruma çok uygun Kâbus isimli filmi oynatan Melek’te ise sadece 100 kadar seyirci bulunuyordu.

   

2 Şubat günü İstanbul müthiş bir kar fırtınası altında kaldı. Vapurlar, trenler seferlerini yapamadı, tramvaylar ve otomobiller güçlükle çalışabildi.İstanbul, kara ve fırtınaya tamamen teslim olacak, evsizler donarak ölecek, su boruları, musluklar, kapı kollan bile donacaktı.

Bakırköy istasyon caddesi :


3 Şubat: Halk, ekmeksiz kaldı

Bostancı, Erenköy, Beykoz, Erenköy gibi şehrin uzak semtlerinde hayat tamamen durdu. Cenazeler günlerce kaldırılamadı. Fırınlarda ekmek yoğurma makineleri çalışamayınca fırıncılar Şehremaneti’ne müracaat ederek ekmek yapamadıklarını bildirdiler. Durumun vahametinden dolayı Şehremaneti, fırıncılara ekmekleri elleriyle yoğurma talimatı verdi. Mesele halledilinceye kadar ekmek çıkarılamadı ve halk akşamüstüne kadar ekmeksiz kaldı.

   

4 Şubat: Kurtlar Beşiktaş’ta

Evlerin kapıları karla kaplanıp görülmez oldu. Açık dükkân bulmak, piyangodan yüklüce bir ikramiye kazanmakla eşanlamlıydı. Beşiktaş Ihlamur’da kurtlar Mehmet adında yaşlı bir adama saldırdı, feryada yetişen semt sakinleri yaşlı adamı birkaç ısırıkla kurtların elinden kurtardı.

   

   

5 Şubat: Yağcılar Mahallesi’nden haber alınamıyor

Kurtlar mahalle aralarında dolaşmaya başladı. Zincirlikuyu’da Mehmet adlı bir ihtiyardan haber alınamayınca, şehirde herkes birbirine talihsiz adamın kurtlar tarafından parçalanarak yenildiğini anlatır oldu. Eyüp sırtlarındaki 30 evlik Yağcılar Mahallesi’nde kar yolları kapatınca mahalle halkının dış dünyayla irtibatı kesildi. Fırtına, bu yoksul evlerin damlarını uçururken mahalleli evlerin enkazı altında açlık ve susuzlukla mücadele etti. Bin bir güçlükle mahalleye varan yardım heyeti, ümitsizce bekleyen 100 kadar felaketzedeyi Eyüp’te bir camiye yerleştirdi.

   

6 Şubat 1929...Erenköy Tren İstasyonu
   

8 Şubat: Bastonlara fahiş zam geldi

Fırtınadan en çok kâr edenler şoförler ve baston satıcılarıydı. Yolların buz tutması neticesinde, birçok kaza meydana geldi ve çok sayıda kırık çıkık vakası oldu. Bunu fırsat bilen bastoncular, bastonların ucuna sivri birer demir takarak fiyatlara fahiş zam yaptı. Fırtınadan önce 90 kuruş olan baston fiyatları 140 kuruşa fırladı.



9 Şubat: Haliç dondu

   

Haliç kısmen dondu, sahilde sekiz santimlik buz tabakası oluştu. Rasathaneden don olayı beklendiği haberini duyan halk, Haliç kıyısına toplandı. Eyüp sahilinde toplananlar buzun kalınlığını anlamak için bir köpeği denizin üstüne gönderdi. Buzun üzerinde alkış ve tezahüratlar eşliğinde korkusuzca yol alan kahraman köpek, ortada buzlu suyla karşılaşınca sahile geri döndü.

   

11 Şubat: Et testereyle kesilir oldu

Kasaplar şiddetli soğuk yüzünden donarak kaskatı olan etleri ancak testere yardımıyla kesebildi. Sokaklarda kurtların görülmesi artık şehir sakinlerinin alıştığı, sıradan bir durum oldu. Topkapı mezarlığına defnedilmek için getirilen cenazeler, yoğun kar yağışı dolayısıyla ertesi gün gömülmek üzere mezarlıkta bırakıldı. Gece yiyecek aramaya çıkan kurtlar tarafından cenazeler parçalanınca, şehrin yeni sakinlerinin yarattığı tehlikenin büyüklüğü daha iyi anlaşıldı.

   

   

1 Mart: İstanbul, buz istilasına uğradı

   

   

   

   

Gece yarısı saat ikide, İstanbul Boğazı aniden büyük buz kütlelerinin hücumuna uğradı. Bütün liman buzlarla kaplandı. Bir işgal kuvveti gibi İstanbul’a giren buz ordusunun bir bölümü Anadolu sahilini takip ederek Haydarpaşa tarafına, bir kısmı Sarayburnu önlerinden geçerek Marmara’ya, bir bölümü de Sirkeci rıhtımına doğru yola çıktı. Marmara tarafına geçen buzların bir bölümü Hayırsızada tarafına, Sirkeci önlerine gelenlerin bir bölümü Galata’ya hareket edip buraları ele geçirdi. Buzların kalınlığı bazı gazetelere göre 10 ile 50 santim, bazı gazetelere göre de 3 ile 10 metre arasında değişiyordu. Sirkeci rıhtımı önlerinde toplanan meraklıların en maceraperestleri, yakaladıkları buzlara çıktılar ve üstlerinde dakikalarca dolaştılar. Ortalık çok eğlenceli bir panayır yerine döndü ve kalabalık giderek arttı.

Beylerbeyi 
   

   

   

1929 kışı, Dolmabahçe'den Taksim
   

   

   



1929 Kışında Taksim Meydanı...

   

   

   

   

   

   



İstiklal caddesi :

   

   

Feneryolu-Göztepe tren yolu :





   

   

   

Göztepe tren istasyonu:


Boğaz:


   

12 Numara Fatih - Harbiye Tramvayı
Eski Büyükşehir Belediye binası karşısı - Şehzadebaşı


Pendik tren yolu:

   



   

Karşısı Mecidiyeköy mezarlıklar, ön taraf şimdiki Cevahir Avm önü



Sultanahmet
   

   








Bir şehir efsanesi 1929 Kışı belgeseli:



HAZIRLAYAN VE DERLEYEN: SERKAN SEZENOĞLU

Kaynak:

1929 Kışı Bir Şehir Efsanesi
Cengiz Kahraman
ve 
Fotoğraflar çeşitli internet sitelerinden alıntılı kendi arşivim...

DİĞER YAZI DİZİLERİM:
**********************

İSTANBUL'UN MEŞHUR KIŞLARI:
http://www.forumatmosfer.com/forum-istan...ur-kislari

1929 KIŞI - BOĞAZDA BUZ ÜZERİNDE İNSANLARIN FOTOĞRAF ÇEKTİRDİĞİ EFSANE KIŞ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1929-k...e-kis.html

UNKAPANI KÖPRÜSÜNÜ 4 PARÇAYA AYIRAN MEŞHUR 1936 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-unkapa...-kisi.html

1954 KIŞI VE BOĞAZI KAPLAYAN BUZ KÜTLELERİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1954-k...eleri.html

1957 KIŞI - İSTANBUL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1957-k...anbul.html

İSTANBUL, EDİRNE VE AVRUPA'YI FELÇ EDEN MEŞHUR 1963 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html

1966 KIŞI - İSTANBUL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1966-k...anbul.html

1967 KIŞI - İSTANBUL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1967-k...anbul.html

1972-1973 KIŞI - İSTANBUL'DAN KIŞ MANZARALARI
http://www.forumatmosfer.com/konu-1972-1...alari.html

İSTANBUL'UN MEŞHUR 1985 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html

İSTANBUL'UN MEŞHUR MART 1987 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html

BİR FOTOĞRAFIN ÖYKÜSÜ... 1987 KIŞINDA ATATÜRK HAVAALANI
http://www.forumatmosfer.com/konu-bir-fo...alani.html

1992 KIŞI - BİR KIŞ EFSANESİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1992-k...anesi.html

İSTANBUL'UN MEŞHUR 2004 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html

1987-2017 YILLARI ARASINDA, İSTANBUL'DA, MART AYINDA KAR YAĞIŞLI GÜNLER
http://www.forumatmosfer.com/konu-1987-2...unler.html


DÜNYA TARİHİNDE İZ BIRAKAN METEOROLOJİK OLAYLAR:
http://www.forumatmosfer.com/forum-dunya...ik-olaylar

ÇANAKKALE SAVAŞI'NDA DÜŞMANA 16.000 KAYIP VERDİREN KAR FIRTINASI:27 KASIM 1915
http://www.forumatmosfer.com/konu-canakk...-1915.html

1816 - YAZSIZ GEÇEN YIL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1816-y...n-yil.html

3 ŞUBAT 1972 (İRAN) - 8 METRE KAR KALINLIĞIYLA TARİHİN EN ÖLÜMCÜL KAR FIRTINASI
http://www.forumatmosfer.com/konu-3-suba...inasi.html


DÜNYA İKLİMİ:
http://www.forumatmosfer.com/forum-dunya-iklimi

ORMANLIK ALANLAR YAĞIŞI ÇEKER Mİ?
http://www.forumatmosfer.com/konu-ormanl...er-mi.html

KUTUP IŞIKLARI - AURORA BOREALIS
http://www.forumatmosfer.com/konu-kutup-...ealis.html

YANARDAĞ PATLAMALARI KIŞ MEVSİMİNİ ETKİLER Mİ?
http://www.forumatmosfer.com/konu-yanard...er-mi.html

ÇILDIR GÖLÜ’NDE BUZDA BALIK AVI
http://www.forumatmosfer.com/konu-cildir...k-avi.html

SALAR DE UYUNİ - UYUNİ TUZ ÇÖLÜ
http://www.forumatmosfer.com/konu-salar-...-colu.html

NASA GÖRSELLERİ KANIT GÖSTERİLDİ : HAVA DURUMUNA MÜDAHALE EDİLİYOR
http://www.forumatmosfer.com/konu-nasa-g...liyor.html

SİBİRYA'DA YENİ BİR GİZEMLİ KRATER BULUNDU
http://www.forumatmosfer.com/konu-sibiry...lundu.html

1984-2016 YILLARINA AİT İSTANBUL UYDU FOTOĞRAF GÖRÜNTÜLERİ KIYASLAMASI
http://www.forumatmosfer.com/konu-1984-2...amasi.html

1880-2017 YILLARI ARASI KÜRESEL SICAKLIK ANAMOLİSİ GRAFİĞİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1880-2...afigi.html


TÜRKİYE İKLİMİ:
http://www.forumatmosfer.com/forum-turkiye-iklimi

TÜRKİYE'DE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE METEOROLOJİK AFETLER
http://www.forumatmosfer.com/konu-turkiy...etler.html

TÜRKİYE'NİN ŞİDDETLİ DOLU İKLİMİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-turkiy...klimi.html

ÇÖL TOZLARININ  ÇEVRE VE BİTKİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ... 
http://www.forumatmosfer.com/konu-col-to...ileri.html

BEYAZIT KULESİ: ÇOCUKLUĞUMUZUN KAR SEVİNCİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-beyazi...vinci.html


FORUM ATMOSFER OKULU:
 
AVRASYA KAR ÖRTÜSÜNÜN KIŞA ETKİSİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-avrasy...tkisi.html

BİR UZUN VADE KLAVUZU: MJO ENDEKSİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-bir-uz...deksi.html

AMATÖR TAHMİNCİLİK TARİHİ VE MODELLERİN GÜVENİLİRLİĞİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-amator...rligi.html

UZUN VADELİ TAHMİNLER, FIRTINA TAKVİMİ VE SİSTEM DÖNGÜSÜ
http://www.forumatmosfer.com/konu-uzun-v...ngusu.html

KAR YENİR Mİ? KAR NEDEN SEVİLİR? KAR SEVGİSİ !..
http://www.forumatmosfer.com/konu-kar-ye...vgisi.html


UYARI:

https://www.forumatmosfer.com web sitesinden alıntı yapmak isteyen kişi, kurum ve kuruluşlar;  “Yazılı izin almış olsalar dahi” kullandıkları materyalin  http://www.forumatmosfer.com sitesinde yayınlanmakta olduğunu ve bu siteden alıntı yapıldığını açık bir şekilde belirtmekle beraber http://www.forumatmosfer.com sitesine link vermek zorundadır.

Acaba en soğuk geceler kaç derece oldu ayrıca 1928 Aralık ayı nasıl geçt

(14-12-2014, Saat: 15:26)TC Tayfun Akcadag Nickli Kullanıcıdan Alıntı: Acaba en soğuk geceler kaç derece oldu ayrıca 1928 Aralık ayı nasıl geçt

1929 kışı gibi bir kış tekrardan yaşanacaktır. Allah'ın izniyle tabi biz biz görürmüyüz orasını Allah bilir. Buradaki herkes yaşamak ister böyle bir kışı.

Nasil bir sistemmis serkan bey 55 gun kar yagisi inanilmaz ve harika

(14-12-2014, Saat: 19:14)Fatih Şen (Ergün Fatih) Nickli Kullanıcıdan Alıntı: 1929 kışı gibi bir kış tekrardan yaşanacaktır. Allah'ın izniyle tabi biz biz görürmüyüz orasını Allah bilir. Buradaki herkes yaşamak ister böyle bir kışı.

Sismolojide şöyle bir kural var:
Bir yerde bir deprem olmuş ise gelecektede aynı yer civarında deprem olacaktır.Meteorolojide neden olmasın.1929 kışı gibi bir kış yaşanmış ise gelecektede yaşanacaktır.

Abi ellerine sağlık güzel bir paylaşım olmuş o tarihlerde olamasakta gittik geldik sayende ....

83 mü 85 mi tam hatırlamıyorum ama istanbulda o kadar soğuk ve ayaz vardıki boş arsalardaki su birikintileri donduğu zaman üzerinde kayıp top oynadığımızı net hatırlıyorum.
Kırdığımuz buz kütlelerin eni 8 ila 10 cm vardı.
1929 kışı ile kıyaslanırmı bilemem.

Ömrümüz yeterde bir daha görürüz umarım.

1929 yılı İstanbul boğazında buz üzerinde yürüyen insanlar ait video görüntüleri: