RÖPORTAJ: İTÜ Meteoroloji Müh.Prof.Dr. Mikdat KADIOĞLU
Meteoroloji camiasının en renkli kişiliği olarak tanınan sayın Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU'na (İTÜ Meteoroloji Müh. Bölümü Öğretim Üyesi) çok yoğun olmasına rağmen Forum Atmosfer ailesini kırmayıp, sorularımıza cevap verdiği için çok teşekkür ederiz.
1- Küresel iklim değişikliği sonuçları sizce nasıl olacak? Yani sıcaklıklarda ciddi artışlar mı yoksa tam tersi ciddi soğumalar mı olacak?
Olaya ısınma ya da soğuma şeklinde bakanlar ya kötü niyetli ya da bu konudan hiç anlamıyor. İklim ile hava durumunu birbirine karıştırmamamız lazım. Ayrıca bu olaya yerel ve günlük bakmak da yanlış olur. Sonuç olarak “küresel” bir “eğilim”den bahsediyoruz. Yani küresel, yani genel ortalamada ve sürekli olarak dünya hem bir ısınma eğiliminde, hem de dünyanın pek çok yerinde hidro-meteorolojik afetler, tropikal hastalıklar, deniz su seviyesi, orman yangınları, sıcak hava dalgaları, vb. artıyor. Olaya yanlış bir şekilde yerel ve günlük bakarsak mutlaka dünyanın bir yerinde aşırı soğuk, çok yağışlı hava olayları bulabiliriz.
2- Küresel iklim değişikliği için alınabilecek önlemlerden kısaca bahsedebilir misiniz?
Bu soruyu bireyler, yerel yönetimler ve hükümet seviyesine göre 3 farklı grupta cevaplayabiliriz.
Tüm dünyada, küresel iklim değişimine karşı bireylerin yapması alması gereken önlemler tartışılıyor. Örneğin bireylerin öncelikle yapması gereken temel şeyler şunlardır:
1. Bilgilen
2. Ağaç dik
3. Enerjiden tasarruf et
4. Elektrikli aletleri düğmesinden kapat
5. Alış verişini olduğun yerde yap
6. Daha az ve kısa mesafelere seyahat et
7. Güneş enerjisi kullan
8. Yemek pişirmeyi öğren ve evde ye
9. Az tüket, yeniden kullan, geri döndür
10. Karar vericilere iklim değişimi problemine karşı duyarlı olduğunu bildir.
Diğer önerilerden bazıları ise şöyledir:
- Evinize ısı yalıtımı yaptırın. Çift camlı pencere kullanmak, yazın geniş perdelerle evinizi güneş ışınlarından korumak enerji sarfiyatınızı ve emisyon miktarını azaltır.
- Evinizi aydınlatmak için geleneksel ampul yerine, kompakt flüoresan ampul (CFL) kullanın.
- Çamaşırlarınızı, kaynar suda değil, ılık suda yıkayın. Makine dolmadan yıkamayın.
- İş yerinize yürüyerek gidin ya da otomobil yerine toplu taşımayı tercih edin.
- Evinizi havalandırmak için klimanızı çalıştırmak yerine pencereyi açın. Yazın klimanızı birkaç derece daha yüksek, kışın da termostatınızı birkaç derece daha düşük ayarlayın. Kışın pencereleri açmak yerine ısıtıcıyı kısın.
- Faturalarınızı internet üzerinden ödeyin. Bu şekilde fatura dökümleri için harcanan kağıt tüketimi azalacak ve bunların adresinize taşınması için kullanılan yakıt tüketimi düşecektir.
- Et yerine sebze tüketin. Hayvancılık sektörü, büyükbaş hayvanların tükettikleri yiyeceklerin üretimi ve hayvanların çıkardıkları gazlar nedeniyle en yüksek karbon salımına neden olan sektörlerden biri.
- Evinize yakın yerlerde üretilen yerli malı gıdaları satın alın. Sofranıza gelene kadar tüm ülkeyi kat eden sebze, meyve, et ve süt gibi ürünler yüzünden harcanan benzin miktarını düşünün.
- Bahçenize bambu, vb. ağaçları ekin. Bambular bahçe bitkilerinden çok daha fazla karbondioksit emer.
- Yazın işe giderken kravat ve ceket kullanmayın. Bu sayede ofiste klima kullanımını azaltabilirsiniz.
- Televizyon, bilgisayar gibi elektronik eşyalarınızı beklemede (stand-by) konumunda bırakmayın, kapatın. Bilgisayarınızı kapatarak karbondioksit salımını azaltabilirsiniz.
- Kullanılmış kağıtlarınızı geri dönüşüme gönderin.
- Gereksiz paketleme yaptırmayın. Naylon torba kullanmayın.
- Otomobilinizde yalnız seyahat etmemeye çalışın.
- Su ve enerji tasarrufunu bir yaşam tarzı haline getirin. Daha az tüketin, daha çok paylaşın, geri döndürün ve yeniden kullanın.
Lütfen! Bu tür bireysel önlemleri artık küçümsemeyin. Tavsiye edilen bu tür küçük önlemleri milyonlarla çarpıp sağlanacak olan su ve enerji tasarrufunu düşünün. Bir de bu tür önlemleri yaşam boyu milyonlarca insanın uyguladığında ortaya çıkacak tasarrufu ve ekonomik kazancı düşünün. Yoksa yazın içmek için ihtiyaç duyabileceğimiz su ile bugün araba yıkamak, ya da çim sulamak gibi büyük bir yanlışı sürdürmeyi mi tercih edersiniz? Unutmayın, suyu ne kadar ekonomik kullanırsak, kuraklığın etkisini o kadar azaltabiliriz. Yine unutmayın kişisel tercihlerinizin küresel iklim değişimi ve bizi yönetenlerin üzerinde büyük etkisi var. Bu nedenle, tercihinizi lütfen bugünden yarını düşünerek doğru yapın…
Yerel Yönetimlerin öncelikle yapması gerekenler şunlardır:
- Talep yönetimi, verimlilik odaklı olmalı.
- Şebeke sızıntılarına ve kaçak su kullanımına son vermeli.
- Kentsel alt yapı yenilemeli
- Su ve enerji kaçakları önlenmeli
- Kentsel ormanlar, su havzaları, göller, akarsular oluşturulmalı
- Kentsel atık su arıtma ve yeniden kullanımına gidilmeli
- Toplu taşıma hizmetleri, ulaşımda emisyon düşürmeye önem verilmeli
- Enerji etkin mimari öne çıkartılmalı
- Yerel enerji çözümleri geliştirilmeli
- Kamuoyunda ve bireysel farkın dalık yaratmak için Yerel Gündem 21 gibi toplumsal programlar geliştirilip uygulanmalı.
Hükumet bazında yapılacak olanlarda aşağıdaki konular öne çıkıyor:
- Ulusal Su ve İklim Değişikliği Stratejileri belirlemeli
- Su kaynaklarının korunmalı ve geliştirmeli.
- Kyoto Sözleşmesinin önerdiği aşağıdaki politikaları yürürlüğe koymalı.
- Enerji verimliliğinin artırılması
- Yenilenebilir enerjinin geliştirilmesi
- Sürdürülebilir tarımın desteklenmesi
- Metan emisyonlarının geri kazanılması
- Sera gazı yutaklarının korunması ve yaygınlaştırılması
- Emisyonların azaltılması
gerekir.
Diğer bir deyişle,
-Tüm sektörlerde küresel ısınma ve su kısa-orta-uzun dönem planlar yapmalı
- Tüm sektörlerde enerji ve su tasarrufuna yönelik teşvikler uygulamalı
- Alternatif enerji kaynaklarına yatırım yapılmasını teşvik etmeli
- Enerji kayıplarının azaltılmasına yönelik kampanyalar yürütmeli.
- Başta hükumet binaları dahil her alanda CO2 emisyonlarının azaltılması sağlanmalı
- Korunan doğal alanlar genişletilmeli.
3- Kanal istanbul ekolojik denge bozukluklarına sebep olabilir mi?
Yapay su yolları ya da gölleri şüphesiz yakın çevresinde, özellikle de rüzgar altına gelen doğu kıyılarındaki havada bazı değişikliklere neden olur. Kanal İstanbul’un çevresinde önemli bir yeşil olan yok. Bu nedenle, kanalın çevresindeki yerleşim yerlerine olabilecek etkilerini düşünmek lazım. Dünyadaki benzer kanallara baktığımızda örneğin bu kanallardan gecen gemilerin egzoz gazları yakın çevresinde lösemi gibi kanser vak'alarının sayısında artışa neden olduğunu görürüz.
Deniz eko sistemi ise söz konusu olay bu konuyu deniz biyologlarına filan sormak lazım. Dünyanın hiç bir yerinde bir kanal inşa edilen bir denizden suyu öteki denize dolmamıştır. Bu tür iddiaların bilimsel temelini çok merak ediyorum doğrusu…
4- Bizler kar sevdasından dolayı amatör meteoroloji ile ilgilenip, model ve verilere bakarak hava tahminleri yapan amatör meteorologlar olarak hakkımızda ne düşünüyorsunuz?
Türkiye’de meteorolojik okur yazarlık çok düşük. Bu nedenle gönüllü ya da amatör meteorologlar bizim için çok önemli. Model ve verilere bakarak bir öngörüde bulunabiliyorsanız çok iyi. Çünkü model sonuçlarını alıp aynen kullanmak günümüzde “meteoroloji kanseri” olarak adlandırılan çok yanlış bir yöntem ve alışkanlıktır. Maalesef bu durum profesyonel meteorologlar arasında da giderek artmakta. Sonuç olarak ülkemizde hava tahmini ve öngörüsündeki başarı maalesef giderek azalmakta.
Bir de burada “hava tahmini” ve “öngörüsü” terimlerini birbirine karıştırılmakta. Modellere, vb.’inin bakılarak yapılan şey aslında bir “tahmin” değil; “öngörüdür”. Bu tür terimleri doğru kullanabilmek için http://www.tubaterim.gov.tr bağlantısında bulunan Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğüne bakın lütfen.
Amatör meteorologlar hakkında toptancı bir düşüncem yok. Aralarında çok iyi arkadaşlar da var, egosu yüksek ve saygısız tipler de. Keşke amatör meteoroloji daha küçük yaştan başlasa ve bu arkadaşlar gelip meteoroloji mühendisliği okusa. İlgili ve meraklı arkadaşlara çok ihtiyacımız var. Yani bizim için öğrencinin puanı değil; ilgisi daha önemli…
5. Sizin de içinizde kar sevgisi var mı? Hatırladığınız en etkili kış hangisi yıldı?
“Kar sevgisi” gibi bir terim literatürde yok. İlk defa bunu burada gördüm şimdi. Evde oturacaksam evet kar yağmasını seviyorum. Aslında ben çocukluğumda sabah uyandığımda dışarısını beyaz bulduğum sürprizli günleri seviyorum, özlüyorum...
Türkiye’den hatırladığım sadece 1983 kışı var. Maçka Akaretler yokuşundan fakülteye gitmek için verdiğimiz mücadele unutulmaz benim için. Ayrıca bir hafta evde hapis olduğumuz günlerdi. 1987 kışında ABD’de öğrenciydim. ABD’nin Ohio Eyaletinde kaldığım zamanlarki göl kar etkisindeki kar yağışları, Kansas’dan Oklahomaya peşinde koştuğumuz hortumlar da çok heyecan verici ve öğreticiydi...
GÜNCEL İSTANBUL KAR TAHMİNİ VE HAVA TAHMİNİ BAŞLIĞIMIZIN LİNKİ:
Yıl boyunca hava tahmini ve kış boyunca kar tahmini yapıyoruz. Sizler de kar seviyorsanız takip etmenizi öneririz
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...n=lastpost
ESKİ KIŞLAR VE İSTANBUL'UN MEŞHUR KIŞLARI BAŞLIĞIMIZ:
http://www.forumatmosfer.com/forum-eski-kislar
Sitemizin Android Uygulama linki aşağıdadır. Uygulamayı indirip kurarak daha hızlı bir forum keyfi yaşayabilirsiniz
https://yadi.sk/d/Nmn1fC4_xZFhP
(Güncel Sürüm v1.4 25.10.2016)[/size]
Forum Atmosfer
https://twitter.com/Kar_Tahmincisi
https://twitter.com/Kar_Tahmincisi
