SICAK VEYA SOĞUK GEÇEN KASIM AYININ KIŞA ETKİSİ ...
Daha önce soğuk ekim soğuk kış mı demek sorusu üzerine bir konu açmıştım..
http://www.forumatmosfer.com/konu-soguk-...demek.html
Yüksek oranda korelasyonlar olmasa da bu konuda birçok done var ama en önemlisi Ekim ayı Avrasya kar örtüsünün kışa etkisi. Şimdilik en önemli korelasyon ve done bu ilişkide. Avrasya kar örtüsünün kışa etkisi konusunu önceki yıllarda yazmıştım, şimdi tekrar girmeyeceğim.
http://www.forumatmosfer.com/konu-avrasy...tkisi.html
Ekim sonu itibariyle son güncellemede Avrasya kar örtüsünün ay başındaki değerlere göre oldukça arttığı gözleniyor. Bu durumda belli ki AO indexinin kışın nötre yakın pozitif veya nötr civarında dolaşacağı gözleniyor.
SICAK GEÇEN KASIM SOĞUK BİR KIŞ MI DEMEK?
Gelelim sıcak geçen kasım veya soğuk geçen kasım, devamında soğuk bir kış mı demek mevzusuna. Aslında bu konuyu yazayım diye kafamda ışık belirdi önce. Verilere falan baktım biraz, bayağı uğraştırıcı oldu. Tam geçerli bir korelasyona da ulaşamadım zaten. Bayağı kapsamlı bir araştırma gerekiyordu, vakit olmayınca daha fazla uğraşamadım ve bu konuda yazılmış bir yazı var mı diye araştırdım. İki yazıya ulaştım bu konuda. Biri bayhavanın, diğeri havadelisinde santiagonun.
Önce bayhavanın tezini özetliycem. Kendisi özetle soğuk kasım, soğuk kış diyor.
1985,1987,1992,2004,2012 gibi meşhur kışların öncesindeki kasım aylarının 500hpa yüksekliklerinin ortalaması:
(İskandinav yükseği hakimiyeti ve doğu bölgelerle Hazar'daki soğuk, yani mevsim normallerinin altındaki sıcaklıklar göze çarpıyor.)
Doğu Anadolu'ya erken gelen kışlar belli ki bize yarıyor. Önce kasımda kar kış görmeliyiz doğuda..
Santiago'nun 2010 yılındaki araştırmasına gelirsek, bayhavanın tam tersi verilerle karşımıza çıkıyor.
Tezi şunlar :
-Sıcak kasımları takiben hepsinin Ocak-Şubat ortalamaları ciddi anlamda mevsim normallerinin altındadır.
-Kasım ne kadar sıcak geçerse, Ocak ve şubatın soğuk geçme şansı bir o kadar artmaktadır.
–Joe Bastardi analizinde İngiltere’de Kasım soğuk geçerse takip eden kışın genelde sıcak olduğu yazıyor. Bu iyi haber, çünkü İngiltere ile kış sıcaklıklarımız genelde zıt.
Hatta kendisi araştırmasına, biz sıcak kasımları geçirirken kader ortağımız olan Kiew ve Moskova yani doğu Avrupa'nın da 1912 yılından itibarenki sıcaklık ortalamalarını, sıcak-soğuk kasımla hatta sıcak-soğuk Ağustos aylarıyla da arasındaki ilişkiyi de katıp, devam eden kışlardaki ilişki ve korelasyonunu değerlendirmiş ve şu sonuçlara ulaşmış:
-1912’den bu yana gerçekleşen ortalama sıcaklıklara göre 14 C ve üzerinde toplam yedi tane Kasım ayı görüyoruz. Bu yedi senenin yarısından fazlasında ağustos ayı da sıcak geçmiş, bu da bir başka benzer nokta. Bu hayli sıcak geçen kasım aylarını takip eden ocak ve şubat ayları nasıl geçmiş dersiniz?
İşte rakamlar:
7 Sene x 2 Ay (Ocak-Şubat Toplamı) = 14 ay.
Bu 14 aydan 13 tanesi ortalama sıcaklıkların altında geçmiş! Müthiş bir rakam, %93!!! Çok sıcak kasım ayını takip eden yedi ocak ayının yedisi de mevsim normallerinin altında geçmiş, oran %100. Ve bunu takip eden yedi şubat ayının altısı mevsim normallerinin altında geçmiş, oran %85.
Fakat gel gelelim sadece en sıcakları değil, bütün Kasım aylarını kullanarak yapılan bir araştırma yapıldığında Korelasyon katsayısı 0.02 çıkıyor. Bu, hiçbir ilişki yok demek. Bütün Kasım aylarını sıcaktan soğuğa doğru sıralayıp, veri setinin sıcak yarısı alındığında, yani diğerlerinden daha sıcak olan 47 Kasım ayı ve onları takip eden Ocak-Şubat aylarını karşılaştırıldığında bu sefer korelasyon katsayısı -0.35 çıkıyor.!
Yüksek bir korelasyon değil, ama yine de bu şu demek: Kasım gerçekten sıcak gittiğinde, Ocak-Şubat’ın da soğuk gitme şansı artıyor. Fakat Kasım soğuk ya da ortalamaya yakın gittiğinde bunun Ocak-Şubat üzerinde bir etkisi olmuyor.
Ve sonuç olarak da bu kadar sıcak giden ve araştırmalar yapılan 2010 kasım ayının (15 derece civarı ortalama) ardından gelen kış beklenti ve tahminlerin aksine hüsranla sonuçlanmıştı.
2010-2011 kış anomalisi :
Özetle kasım ayı sıcak da geçse, soğuk da geçse devamında gelen kışların nasıl geçebileceğine dair hiçbir kanaatte bulunamayız. Eğer gerçekten yüksek oranlı geçerli bir korelasyon bulsaydık dahi, soğuk geçme ihtimali yüksek kışlarda sadece sistem inme ihtimali daha fazla olacaktı.
Sıcak geçen 2017 kışında dahi, tek sistem de olsa neredeyse 1 metre kar görmüştük.Kış mevsim normallerinin üzerinde geçse de pekala 2-3 sistem inebilir uygun basınç yerleşimleriyle.
Yani kasım sıcak geçse de, soğuk geçse de, kış sert veya ılık geçecek diyebileceğimiz kesin bir kanıt yok. Her kışın dinamiği farklıdır.
Ekim, kasım doğu Avrupa'da sıcak geçince, dolayısıyla Avrasya kar örtüsü de az olacaktır. Bu durumun devamında orta Asya'da bir yüksek basınç hakimiyeti, soğuk hava deposu ve belki Sibirya aktifliğiyle, pozitiften negatife meyleden Ao/Nao ile bizim enlemlere soğuk salınımı. Yani oradaki kar örtüsünün eriyip de bu şartların sağlanması için sanki sıcak bir ekim ve belki kasım ortalarına kadar sürecek bir süreç bizim işimize yarayabilir.
Daha önce soğuk ekim soğuk kış mı demek sorusu üzerine bir konu açmıştım..
http://www.forumatmosfer.com/konu-soguk-...demek.html
Yüksek oranda korelasyonlar olmasa da bu konuda birçok done var ama en önemlisi Ekim ayı Avrasya kar örtüsünün kışa etkisi. Şimdilik en önemli korelasyon ve done bu ilişkide. Avrasya kar örtüsünün kışa etkisi konusunu önceki yıllarda yazmıştım, şimdi tekrar girmeyeceğim.
http://www.forumatmosfer.com/konu-avrasy...tkisi.html
Ekim sonu itibariyle son güncellemede Avrasya kar örtüsünün ay başındaki değerlere göre oldukça arttığı gözleniyor. Bu durumda belli ki AO indexinin kışın nötre yakın pozitif veya nötr civarında dolaşacağı gözleniyor.
SICAK GEÇEN KASIM SOĞUK BİR KIŞ MI DEMEK?
Gelelim sıcak geçen kasım veya soğuk geçen kasım, devamında soğuk bir kış mı demek mevzusuna. Aslında bu konuyu yazayım diye kafamda ışık belirdi önce. Verilere falan baktım biraz, bayağı uğraştırıcı oldu. Tam geçerli bir korelasyona da ulaşamadım zaten. Bayağı kapsamlı bir araştırma gerekiyordu, vakit olmayınca daha fazla uğraşamadım ve bu konuda yazılmış bir yazı var mı diye araştırdım. İki yazıya ulaştım bu konuda. Biri bayhavanın, diğeri havadelisinde santiagonun.
Önce bayhavanın tezini özetliycem. Kendisi özetle soğuk kasım, soğuk kış diyor.
1985,1987,1992,2004,2012 gibi meşhur kışların öncesindeki kasım aylarının 500hpa yüksekliklerinin ortalaması:
(İskandinav yükseği hakimiyeti ve doğu bölgelerle Hazar'daki soğuk, yani mevsim normallerinin altındaki sıcaklıklar göze çarpıyor.)
Doğu Anadolu'ya erken gelen kışlar belli ki bize yarıyor. Önce kasımda kar kış görmeliyiz doğuda..
Santiago'nun 2010 yılındaki araştırmasına gelirsek, bayhavanın tam tersi verilerle karşımıza çıkıyor.
Tezi şunlar :
-Sıcak kasımları takiben hepsinin Ocak-Şubat ortalamaları ciddi anlamda mevsim normallerinin altındadır.
-Kasım ne kadar sıcak geçerse, Ocak ve şubatın soğuk geçme şansı bir o kadar artmaktadır.
–Joe Bastardi analizinde İngiltere’de Kasım soğuk geçerse takip eden kışın genelde sıcak olduğu yazıyor. Bu iyi haber, çünkü İngiltere ile kış sıcaklıklarımız genelde zıt.
Hatta kendisi araştırmasına, biz sıcak kasımları geçirirken kader ortağımız olan Kiew ve Moskova yani doğu Avrupa'nın da 1912 yılından itibarenki sıcaklık ortalamalarını, sıcak-soğuk kasımla hatta sıcak-soğuk Ağustos aylarıyla da arasındaki ilişkiyi de katıp, devam eden kışlardaki ilişki ve korelasyonunu değerlendirmiş ve şu sonuçlara ulaşmış:
-1912’den bu yana gerçekleşen ortalama sıcaklıklara göre 14 C ve üzerinde toplam yedi tane Kasım ayı görüyoruz. Bu yedi senenin yarısından fazlasında ağustos ayı da sıcak geçmiş, bu da bir başka benzer nokta. Bu hayli sıcak geçen kasım aylarını takip eden ocak ve şubat ayları nasıl geçmiş dersiniz?
İşte rakamlar:
7 Sene x 2 Ay (Ocak-Şubat Toplamı) = 14 ay.
Bu 14 aydan 13 tanesi ortalama sıcaklıkların altında geçmiş! Müthiş bir rakam, %93!!! Çok sıcak kasım ayını takip eden yedi ocak ayının yedisi de mevsim normallerinin altında geçmiş, oran %100. Ve bunu takip eden yedi şubat ayının altısı mevsim normallerinin altında geçmiş, oran %85.
Fakat gel gelelim sadece en sıcakları değil, bütün Kasım aylarını kullanarak yapılan bir araştırma yapıldığında Korelasyon katsayısı 0.02 çıkıyor. Bu, hiçbir ilişki yok demek. Bütün Kasım aylarını sıcaktan soğuğa doğru sıralayıp, veri setinin sıcak yarısı alındığında, yani diğerlerinden daha sıcak olan 47 Kasım ayı ve onları takip eden Ocak-Şubat aylarını karşılaştırıldığında bu sefer korelasyon katsayısı -0.35 çıkıyor.!
Yüksek bir korelasyon değil, ama yine de bu şu demek: Kasım gerçekten sıcak gittiğinde, Ocak-Şubat’ın da soğuk gitme şansı artıyor. Fakat Kasım soğuk ya da ortalamaya yakın gittiğinde bunun Ocak-Şubat üzerinde bir etkisi olmuyor.
Ve sonuç olarak da bu kadar sıcak giden ve araştırmalar yapılan 2010 kasım ayının (15 derece civarı ortalama) ardından gelen kış beklenti ve tahminlerin aksine hüsranla sonuçlanmıştı.
2010-2011 kış anomalisi :
Özetle kasım ayı sıcak da geçse, soğuk da geçse devamında gelen kışların nasıl geçebileceğine dair hiçbir kanaatte bulunamayız. Eğer gerçekten yüksek oranlı geçerli bir korelasyon bulsaydık dahi, soğuk geçme ihtimali yüksek kışlarda sadece sistem inme ihtimali daha fazla olacaktı.
Sıcak geçen 2017 kışında dahi, tek sistem de olsa neredeyse 1 metre kar görmüştük.Kış mevsim normallerinin üzerinde geçse de pekala 2-3 sistem inebilir uygun basınç yerleşimleriyle.
Yani kasım sıcak geçse de, soğuk geçse de, kış sert veya ılık geçecek diyebileceğimiz kesin bir kanıt yok. Her kışın dinamiği farklıdır.
Ekim, kasım doğu Avrupa'da sıcak geçince, dolayısıyla Avrasya kar örtüsü de az olacaktır. Bu durumun devamında orta Asya'da bir yüksek basınç hakimiyeti, soğuk hava deposu ve belki Sibirya aktifliğiyle, pozitiften negatife meyleden Ao/Nao ile bizim enlemlere soğuk salınımı. Yani oradaki kar örtüsünün eriyip de bu şartların sağlanması için sanki sıcak bir ekim ve belki kasım ortalarına kadar sürecek bir süreç bizim işimize yarayabilir.
Bu gönderiye 21 ifade bırakıldı.
Hepsini görüntüle
13
8
13
8
.
Neyse, ne olursan ol yine gel demiş Orta Asyalı şair Ebu Said Ebu’l Hayr 
