Beyazıd Yangın Kulesi
BEYAZIT KULESİNDE YANAN IŞIKLAR HAVA DURUMUNDA NE ANLAMA GELİYOR?



Çocukluğumuzun Kar Sevinci 

  Çocukluğumun kışlarında bazı akşamlar , Fatih'teki evimizin oturma odasının penceresinden, Beyazıt kulesinde yanan kırmızı ışığı gördüğümde dünyalar benim olurdu. Çünkü o kırmızı renk, ertesi gün yağacak kar yağışının habercisi olurdu...

   

Kar Habercisi Kule

  1995 yılı öncesi, İstanbul'un sur içi denilen bölgesinde oturuyor, sokakta veya evde, akşamları Beyazıt kulesi görüş açınız içerisine giriyorsa, ertesi gün havanın nasıl olacağını az çok biliyordunuz. Çünkü kule, akşamları kullandığı farklı renk aydınlatma  ışıklarıyla İstanbul için hava tahmininde bulunuyordu.  

   

İstanbul'un kış tarihinde efsane olan ve yaklaşık 15 gün süren kar yağışıyla 1987 mart ayını çocukluğunda yaşama fırsatı bularak, belki de bu sayede kar tutkunu olan bir nesilin, her kar yağdığında çocuksu ruha bürünme, o pencereden diğerine koşuşturma, kapalı mekandaysa veya işi olsa bile aklının sürekli dışarda olması gibi semptomlar göstermesi, bu kar hastalığının belirtileri sanırım.

''İstanbul'un meşhur 1987 kışı'' başka bir araştırmamızın konusuydu:
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html

İstanbul'un meşhur Mart 1987 kışında Beyazıt kulesi ve Sahaflar çarşısı :

   

   

     Ben de o günleri yaşamış bir kar tutkunu olarak, kulede kırmızı ışığı gördüğüm geceler sevinçten uyuyamazdım. İnanamaz, defalarca bakardım gerçekten kırmızı mı diye...Kulenin kırmızı ışığına bakarak hayallere dalardım ve sorgulardım; acaba kar ne zaman başlayacak, ne kadar kar yağacak, okullar tatil olacak mı, kule tahmini yine başarılı olacak mı?


   





   TRT'de akşam haberlerinden sonra başlayacak hava durumunu heyecanla bekleyip, olayı teyit etmeye çalışırdım. O hava durumu görsellerindeki kardan adam ikonlarını hatırlayanınız var mı Marmara'nın üzerine konan? Bazen Trakya ve Marmara'nın doğusu derdi. Acaba biz bu tabire giriyor muyuz diye ayrıntı beklerdim.  ''Orta Akdeniz ve Balkanlar üzerinden gelen soğuk hava dalgası'' cümlesi çocukluğumun en sevdiğim cümlesiydi. Denizlerimizde rüzgar 3 ila 5 falan filan faslıyla biterdi o hava durumları...Sonrasında bütün gece, bir kuleye bakardım, bir de bulutların hareketine...





Beyazıd Kulesinin Tarihi 

1749 yılında yapılan ilk kule ahşaptandı... 

   İstanbul'un simgeleri arasında yer alan Beyazıt kulesi, Süleymaniye'de İstanbul Müftülüğü ile İstanbul Üniversitesi'nin Botanik Enstitüsü olarak kullanılan iç avlusu köşesine yangın kulesi olarak 1749 yılında ahşap olarak yapılmış. 1756'da Cibali yangınında yanan kule, 1828'de II.Mahmut tarafından Mimar Senekerim Balyan’a yangın gözetleme kulesi olarak tekrar yaptırılmış.

1510 yılından günümüze kadar İstanbul yangınları kronolojisi:
http://itfaiye.ibb.gov.tr/m/tr/istanbul-yanginlari.html

   



   Teknoloji gelişince 80'li yıllarda kule, renkli lambalar takılarak hava durumunu bildirme amaçlı da kullanılır hale getirilmiş.Özel olarak tasarlanan sistemle Beyazıt yangın kulesi ışıkları hava durumuna göre otomatik olarak yanar duruma getirilmiş,  ta ki 1995 yılına kadar...

Uzun yıllar ara verdikten sonra 21 Aralık 2012'de kule tekrar renkli ışıklarla hava durumunu bildirir hale getirilmiş.Açılış günü en kısa gün olan 21 Aralık'a denk geldiği için , gün dönümlerini ifade eden mor ışıkla ışıklandırılmış..



Beyazıd kulesi günümüzde (2020) hala renkli ışıklarıyla hava durumunu bildirmeye devam ediyor. 

Beyazıt Kulesi'nin ışıkları...
 
Peki Beyazıt kulesinde yanan ışıklar ne anlama geliyor?



MAVİ :  Açık gökyüzünü temsilen, mavi yandığı zaman, havanın ertesi gün açık olacağını,

YEŞİL : Yağmurun ilk harfiyle yeşil rengin ilk harfini özdeşleştiren yeşil renk yandığı zaman, havanın ertesi gün yağmurlu olacağını,

SARI : Sisli havanın ilk harfiyle yine sarı renk özdeşleşerek sarı yandığı zaman, havanın ertesi gün sisli olacağını,

KIRMIZI : Kırmızı yandığı zaman ise yine kar ve kırmızı rengin ilk harfleri özdeşleşerek, havanın ertesi gün karlı olacağını bildiriyor.




   

Beyazıt kulesi yukarıdan aşağıya doğru sancak katı, sepet katı, işaret katı ve nöbet katı olmak üzere toplam dört kattan oluşuyor...

   

Kulenin Beyazıt meydanına bakan bölümünde Sultan II. Mahmud tuğralı kitabe bulunmakta..

Kitabenin transkripsiyonunu Prof. Dr. Mehmet Kanar ve Prof. Dr. Mustafa Kaçar yapmış.

Özetle, şöyle deniyor kitabede: "Sultan Mahmud yenilenme amacıyla bu binayı yaptırmak zorunda kaldı. Yükseldikçe bina yerden, kendi ihtişamına şaştı. Hak bu kuleye muhtaç etmesin, sadece bir süs için yapılmış olsun".

   

Sonradan yapılan ilavelerle kulenin yüksekliği 118 metreye ulaşmış. Gözetleme yerine kadar çıkan merdivenler 180 basamaktan ibaret. Sonrasında ise en tepeye kadar 69 merdiveni daha var kulenin.

   



  Kulenin ışıkları bir zamanlar başka amaçla da kullanılmış.

Galata ve Unkapanı köprülerinin açık ya da kapalı olduğu da yine Beyazıt Kulesi'nden bildirilirmiş. Sabaha karşı saat 04.00 ile 06.00 arasında kulede; yeşil ışık yandığı zaman, Haliç'teki gemilerin Marmara denizine geçtiği; kırmızı ışık yandığı zaman Marmara denizindeki gemilerin Haliç'e geçtiği; çift kırmızı yandığı zaman ise köprülerin kapalı olduğu belirtilirmiş..

   

Bir çocuğun oldu...

Tarihten bir anekdotla yazımızı bitirelim:

Kulede yangın gözetleyen eski itfaiyeciler, alevleri görünce kendi aralarında şöyle konuşurlarmış:

"Ağa! Bir çocuğun oldu".

Ağa da sorarmış: "Kız mı, oğlan mı?".

Anadolu yakası, Beyoğlu ve Boğaz'ın Rumeli yakası yangınları "kız", İstanbul içi yangınları da "oğlan" olarak anılırmış.

Haberi alan Ağa hemen kalkar, dolaptan bir çanak maytap çıkarıp yakarak İcadiye Kulesi'ne haber verir ve İcadiye'den yedi pare top atılarak yangın tüm ahaliye ilan edilirmiş.

   

Yok ben bu kadar yazıyı okumam sıkılırım diyenler için de, kulenin ışıklandırmasını yapan Siemens firmasının bu kısa ve şahane mini belgeseliyle konuyu sonlandıralım :





   

*************************************************************************************

Hazırlayan ve derleyen:
Serkan SEZENOĞLU

DİĞER YAZI DİZİLERİM:
**********************

İSTANBUL'UN MEŞHUR KIŞLARI:
http://www.forumatmosfer.com/forum-istan...ur-kislari

1929 KIŞI - BOĞAZDA BUZ ÜZERİNDE İNSANLARIN FOTOĞRAF ÇEKTİRDİĞİ EFSANE KIŞ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1929-k...e-kis.html

UNKAPANI KÖPRÜSÜNÜ 4 PARÇAYA AYIRAN MEŞHUR 1936 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-unkapa...-kisi.html

1954 KIŞI VE BOĞAZI KAPLAYAN BUZ KÜTLELERİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1954-k...eleri.html

İSTANBUL, EDİRNE VE AVRUPA'YI FELÇ EDEN MEŞHUR 1963 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html

1972-1973 KIŞI - İSTANBUL'DAN KIŞ MANZARALARI
http://www.forumatmosfer.com/konu-1972-1...alari.html

İSTANBUL'UN MEŞHUR 1985 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html

İSTANBUL'UN MEŞHUR MART 1987 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html

BİR FOTOĞRAFIN ÖYKÜSÜ... 1987 KIŞINDA ATATÜRK HAVAALANI
http://www.forumatmosfer.com/konu-bir-fo...alani.html

1992 KIŞI - BİR KIŞ EFSANESİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1992-k...anesi.html

İSTANBUL'UN MEŞHUR 2004 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html

1987-2018 YILLARI ARASINDA, İSTANBUL'DA, MART AYINDA KAR YAĞIŞLI GÜNLER
http://www.forumatmosfer.com/konu-1987-2...unler.html


DÜNYA TARİHİNDE İZ BIRAKAN METEOROLOJİK OLAYLAR:
http://www.forumatmosfer.com/forum-dunya...ik-olaylar

ÇANAKKALE SAVAŞI'NDA DÜŞMANA 16.000 KAYIP VERDİREN KAR FIRTINASI:27 KASIM 1915
http://www.forumatmosfer.com/konu-canakk...-1915.html

1816 - YAZSIZ GEÇEN YIL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1816-y...n-yil.html

3 ŞUBAT 1972 (İRAN) - 8 METRE KAR KALINLIĞIYLA TARİHİN EN ÖLÜMCÜL KAR FIRTINASI
http://www.forumatmosfer.com/konu-3-suba...inasi.html


DÜNYA İKLİMİ:
http://www.forumatmosfer.com/forum-dunya-iklimi

ORMANLIK ALANLAR YAĞIŞI ÇEKER Mİ?
http://www.forumatmosfer.com/konu-ormanl...er-mi.html

KUTUP IŞIKLARI - AURORA BOREALIS
http://www.forumatmosfer.com/konu-kutup-...ealis.html

YANARDAĞ PATLAMALARI KIŞ MEVSİMİNİ ETKİLER Mİ?
http://www.forumatmosfer.com/konu-yanard...er-mi.html

ÇILDIR GÖLÜ’NDE BUZDA BALIK AVI
http://www.forumatmosfer.com/konu-cildir...k-avi.html

SALAR DE UYUNİ - UYUNİ TUZ ÇÖLÜ
http://www.forumatmosfer.com/konu-salar-...-colu.html

NASA GÖRSELLERİ KANIT GÖSTERİLDİ : HAVA DURUMUNA MÜDAHALE EDİLİYOR
http://www.forumatmosfer.com/konu-nasa-g...liyor.html

SİBİRYA'DA YENİ BİR GİZEMLİ KRATER BULUNDU
http://www.forumatmosfer.com/konu-sibiry...lundu.html

1984-2016 YILLARINA AİT İSTANBUL UYDU FOTOĞRAF GÖRÜNTÜLERİ KIYASLAMASI
http://www.forumatmosfer.com/konu-1984-2...amasi.html

1880-2017 YILLARI ARASI KÜRESEL SICAKLIK ANAMOLİSİ GRAFİĞİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1880-2...afigi.html


TÜRKİYE İKLİMİ:
http://www.forumatmosfer.com/forum-turkiye-iklimi

TÜRKİYE'DE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE METEOROLOJİK AFETLER
http://www.forumatmosfer.com/konu-turkiy...etler.html

TÜRKİYE'NİN ŞİDDETLİ DOLU İKLİMİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-turkiy...klimi.html

ÇÖL TOZLARININ  ÇEVRE VE BİTKİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ... 
http://www.forumatmosfer.com/konu-col-to...ileri.html

BEYAZIT KULESİ: ÇOCUKLUĞUMUZUN KAR SEVİNCİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-beyazi...vinci.html


FORUM ATMOSFER OKULU:
 
AVRASYA KAR ÖRTÜSÜNÜN KIŞA ETKİSİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-avrasy...tkisi.html

BİR UZUN VADE KLAVUZU: MJO ENDEKSİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-bir-uz...deksi.html

AMATÖR TAHMİNCİLİK TARİHİ VE MODELLERİN GÜVENİLİRLİĞİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-amator...rligi.html

UZUN VADELİ TAHMİNLER, FIRTINA TAKVİMİ VE SİSTEM DÖNGÜSÜ
http://www.forumatmosfer.com/konu-uzun-v...ngusu.html

KAR YENİR Mİ? KAR NEDEN SEVİLİR? KAR SEVGİSİ !..
http://www.forumatmosfer.com/konu-kar-ye...vgisi.html


UYARI:

https://www.forumatmosfer.com web sitesinden alıntı yapmak isteyen kişi, kurum ve kuruluşlar;  “Yazılı izin almış olsalar dahi” kullandıkları materyalin  http://www.forumatmosfer.com sitesinde yayınlanmakta olduğunu ve bu siteden alıntı yapıldığını açık bir şekilde belirtmekle beraber http://www.forumatmosfer.com sitesine link vermek zorundadır.

Valla yeni bir şey daha öğrendim  
Ama suç benim değil ki biz Anadolu çocuklarının böyle kuleleri yok.  
Hep Avrupa neden ?  

Eline, emeğine sağlık Serkan. Çok güzel bir yazı

Vay anasını. Harika bir yazı abi. Mükemmelsin

Eline sağlık abi soluksuz okudum.Görseller ile desteklenen kusursuz bir yazı

Serkan bey ,

Beyazıt kulesini çocukluğumun geçtiği Fatih 'deki evimizden ,  özellik ile kış mevsiminde her akşam , " ne zaman kırmızı olacak " diye heyecan ile gözlerdim  
Ve kırmızı olduğunda , ertesi sabah gelmek bilmezdi   Kar tutkum , kar sevdam o senelerden kaldı sanırsam  

Harika bir yazı ,çok güzel bir video    
Paylaşım için çok teşekkürler.

Her ne kadar artık yaşadığım konum itibarı ile göremesem de , kulenin tekrar " hava durumu " bildirme işlevine dönmesine çok sevindim.


Herkese iyi forumlar  

Serkan hocam gene döktürmüsünüz. Eline emeğine sağlık.

Serkan bey

Elinize saglik harika bir yazi, sanirim trtnin kar ikonlari balkanlar uzerinden gelen soguk be yagisli havalar bizi kar hastasi yapti cunki bende hala o hava durumu programini hatirlarim aklima geldikce

Kardeşim eline emeğine sağlık çocukluk yıllarına götürdün ya bizi gene, sana helal olsun.Ben de en çok trt'nin hava durumu sunarken İstanbul için etkili ve sürekli kar yağışlı dediği günleri özledim. Maalesef artık bu haberleri duyamıyoruz.Umarım bu sene bol bol duyarız bu haberleri.

Serkan yazıyı yeni gördüm.. Hem eski İstanbul aklıma geldi hem de tam bir kar delisi olarak o zamanlar yaşadığın duyguları son derece net bir şekilde hissettim.. Hepimizin yaşadığı duygulardı onlar.. Yaşlandık mı ne? Okurken duygulandım da.. Uzun yazı okumak istemeyenlere sürpriz video da hazır demişsin.. Bu yazı okunmaz mı? Eline, emeğine sağlık..