İSTANBUL 

1981-2020 YILLARI ARASI 
SON 40 YILIN YAZ AYLARI
SICAKLIK ANALİZİ 

   

Son yıllarda sıkça gündeme gelen küresel ısınma ve dünya ortalama sıcaklıklarındaki belirgin artış konusunu, İstanbul özelinde, son 40 yılın yaz aylarındaki istatistiki verilerine dayanarak grafikleştirdik ve yorumladık.

Günümüzde, meteorolojik sayısal modellerde "Mevsim Normalleri" eğrisini baz alan standart istatistikler, 1981-2010 yılları arası baz alınarak grafikleştiriliyor. 2020 yılı da bittikten sonra, artık 1990-2020 yılları arasındaki 30 yıllık periyot baz alınacak muhtemelen. 80'li yılların baz alınması, aslında küresel ısınma gerçeklerini görmemiz için daha anlamlıydı. Çünkü aşağıdaki grafiklerin okunmasında da bahsedeceğimiz gibi, son 10 yılda, 80'li yıllara göre aylık yaklaşık 2-3 dereceler civarında daha yüksek sıcaklık değerlerinde geçirdik 2010'lu yılları. 

HAZİRAN - TEMMUZ - AĞUSTOS 
İSTANBUL'UN YAZ AYLARI 

İlk olarak, 1981-2020 yılları arasında, İstanbul'un yaz aylarının (Haziran - Temmuz - Ağustos) ortalama sıcaklıkları grafiğine bakalım:

   
Grafikte son yıllardaki belirgin artış zaten göze çarpıyor. 1980'li yıllardaki, yaz ayları ortalama sıcaklıkları İstanbul'da 22-23 derecelerdeyken, son yıllarda 25-26 derecelere kadar tırmanmış.. 

Elbette bunda, belki küresel ısınma, belki atmosferik olarak sıcak bir döngüde olmamızın sonuçları da olabileceği kadar, şüphesiz ki; sanayileşme, şehirleşme ve nüfus artışıyla birlikte "ısı adası" da etkili olmaktadır.

Bu durumu daha önce "Küresel ısınma mı ısı adası mı?" konusunda bahsetmiştik. 

Fakat bu etki, yaz aylarına nazaran asıl olarak kış aylarında hissedilmektedir. Şöyle ki, kar yağışı açısından soğuk sınırında gelen sistemlerde, 1 derece sıcaklık farkı bile çok büyük önem arz etmektedir. Bu yüzdendir ki, son yıllarda bazı yüksek semtlerden kar haberleri gelirken, çoğu semtte yağmur dışında yağış görülmemesi, artık şaşırtıcı olmaktan çıkmış görünüyor. Elbette, kuvvetli soğukla gelen sistemler, ısı adası, küresel ısınma falan dinlemez. Sözümüz kar sınırında gelen sistemler için. Belki de 40-50 yıl önce gelse, aynı karakterdeki sistemler tüm İstanbul'a kar bırakacakken, günümüzde, yukarıda bahsettiğimiz etkilerden dolayı birçok semtte yağışın cinsi yağmur olarak düşmektedir. 

Yukarıdaki grafiğe tekrar gelecek olursak, İstanbul'da 1981-2000 yılları arasında yaz ayları sıcaklık ortalaması 23.2 dereceyken, 2000-2020 yılları arasında 25.4 derece ortalamaya kadar yükselmiş görünüyor. 

Son yıllardaki belirgin artışa rağmen, bu yaz İstanbul, ortalama 25.1 C ile 2011 yılından beri en serin yaz ayını geçirmiş görünüyor. Tabii ki yağışlı havaların son yıllarda ciddi miktarda azalması ve kuraklık, ayrı bir yazı konusu olacaktır. 

AĞUSTOS AYI

Yaz ayları için İstanbul özelinde,  son yıllardaki değişime biraz daha dikkat çekmek amacıyla, geçtiğimiz Ağustos ayı için de birkaç grafik çalışması yaptık... 

Aşağıdaki grafik, İstanbul'da 1981-2020 yılları arası Ağustos ayı gündüz kaydedilen en yüksek sıcaklık istatistiklerini gösteriyor. 

   

1981-2000 yılları arasındaki 20 yıllık periyotta, Ağustos ayı gündüz görülen en yüksek sıcaklıklar baz alındığında, sıcaklık ortalaması İstanbul'da 33.1 dereceyken, son 20 yıl görülen en yüksek sıcaklık ortalaması 35.3 dereceye kadar çıkmış görünüyor. 

İstanbul'da Ağustos ayı, gün içerisinde kaydedilen en yüksek sıcaklık değeri 39.2 C ile 2002 yılında kırılmış görünüyor. 

Aşağıdaki grafik ise, İstanbul'un son 40 yıldaki, Ağustos ayı gündüz saatleri için bütün ayın ortalama sıcaklık istatistiklerini baz alıyor. 

   

1981-2000 yılları arasındaki 20 yıllık periyotta, Ağustos ayı gündüz  sıcaklık ortalaması İstanbul'da 28.5  dereceyken, son 20 yıl ortalaması 30.6 dereceye kadar çıkmış görünüyor. 

EYLÜL AYI

Son yıllarda mevsimler birer ay kaymış görünüyor. Eylül ayı kendisini artık neredeyse yaz aylarından biriymiş gibi hissettiriyor. İstanbul'da sonbaharın gelmesi, çoğu zaman Ekim ayını, hatta sonlarını buluyor. Benzer şekilde, aslında İstanbul için kışın en sert aylarından olan Şubat ayı da neredeyse ilkbaharın başlangıcı gibi davranır oldu. Eskiler, İstanbul'un asıl kışı "Şubat-Mart" aylarında yaşanır derdi. 

Bu konuda, Türkiye’nin en kapsamlı arşivine forumumuzdaki  "İstanbul'un meşhur Mart 1987 kışı" başlığından ulaşabilirsiniz. 

Daha fazla fikir vermesi ve sonbahar geçişlerinin atmosfere nasıl yansıdığını görmemiz açısından, son yıllardaki Eylül aylarında, yukarıda bahsettiğimiz değişimlerden dolayı, yine son 40 yılın istatistiklerine dayanarak grafikler hazırladık. 

   

1981-2000 yılları arasındaki 20 yıllık periyotta, Eylül ayı gündüz sıcaklık ortalaması İstanbul'da 25 dereceyken, son 20 yıl ortalaması 26.3 dereceye kadar çıkmış görünüyor. 

Aşağıdaki grafik ise, yine İstanbul'un son 40 yıldaki, Eylül ayı gece sıcaklıkları da katılarak oluşturulan gece+gündüz, gün içerisindeki sıcaklık ortalaması grafiğini baz alıyor. 

   

1981-2000 yılları arasındaki 20 yıllık periyotta, Eylül ayı  sıcaklık ortalaması İstanbul'da 20.8 dereceyken, son 20 yıl ortalaması 22.5 dereceye kadar çıkmış görünüyor. 

Eylül ayı grafikleri, henüz ayın 20'sinde olduğumuz için bu süredeki ortalama sıcaklıklar baz alınarak hazırlanmıştır. Önümüzdeki hafta yaşanacak sıcaklardan dolayı, ortalamaların çok da değişeceğini düşünmediğimiz için bu değerleri grafiklere olduğu gibi kattık. 

Meteorolojiyi amatör veya profesyonel olarak takip edenlerin dikkatini çekmiştir; ay içerisinde sıcaklık olarak 3-4 gün mevsim normallerinin altında kalsak bile, hemen ardından yaklaşık bir 10-12 günlük süreç, mevsim normallerinin üzerinde geçiyor. Son yıllarda artık ısınma trendi, kısır bir döngüye girmiş görünüyor. 

Görünen o ki, son yıllarda küresel ve İstanbul genelinde artan bu ortalama sıcaklıklar, bize; sel, fırtına, dolu, downburst gibi dar alanda ama belli bir yeri vuran extrem hava koşulları olarak yansımaya devam edecek. 

Konuyla alakalı forumumuzdaki ;

"Türkiye’de iklim değişikliği ve meteorolojik afetler" 

"Türkiye'nin şiddetli dolu iklimi!" 

"Ülkemizde konveksiyonel yağışlar! "

"Küresel sıcaklık artışı nereye gidiyor?" 

"2015-2020 Yılları arası küresel sıcaklık artışı!" 


konularına da bakabilirsiniz... 

Grafikler İstanbul Atatürk Havalimanı istasyonu baz alınarak hazırlanmıştır.

İstatistik kaynağı :
https://www.infoclimat.fr/climatologie-m...aturk.html

Emeğine saglık kardeşim gene döktürmüşsün,on numara çalışma olmuş.

Serkan Hocam, yine muhteşem bir analiz.Keyifle ve ilgiyle okudum.

Eline emeğine sağlık Serkan abi. Bayağı bir uğraş gerektiren çalışmaya bir imza daha atmışsın senin sayende birçok şey öğreniyoruz teşekkür ederiz. Birde konu içerikleri iç açıcı olsa kötüye giden bir atmosfer değil de iyiye doğru giden bir atmosfer olsa çok iyi olacak.

(21-09-2020, Saat: 08:49)Ahmet Uğur Aktaş Nickli Kullanıcıdan Alıntı: Eline emeğine sağlık Serkan abi. Bayağı bir uğraş gerektiren çalışmaya bir imza daha atmışsın senin sayende birçok şey öğreniyoruz teşekkür ederiz. Birde konu içerikleri iç açıcı olsa kötüye giden bir atmosfer değil de iyiye doğru giden bir atmosfer olsa çok iyi olacak.

Aynısının Ankara olanını senden bekliyoruz öyleyse

(21-09-2020, Saat: 08:57)Serkan Sezenoğlu Nickli Kullanıcıdan Alıntı:

(21-09-2020, Saat: 08:49)Ahmet Uğur Aktaş Nickli Kullanıcıdan Alıntı: Eline emeğine sağlık Serkan abi. Bayağı bir uğraş gerektiren çalışmaya bir imza daha atmışsın senin sayende birçok şey öğreniyoruz teşekkür ederiz. Birde konu içerikleri iç açıcı olsa kötüye giden bir atmosfer değil de iyiye doğru giden bir atmosfer olsa çok iyi olacak.

Aynısının Ankara olanını senden bekliyoruz öyleyse

İnşallah. Yapmaya çalışacağım

Serkan üstat üstatligini konusturmussun yine, eline emegine saglik.

Gidisat iyi degil , veriler surekli artis egilimide, yazi gectim kisin isler daha kotu. Zaten gelen sistemler hep sinirda geliyor 1-2 derece belki cok gorunmeyebilir ama bu bizim kar alip alamamizi etkiliyor malesef.

Serkan kardeşim , gene arşivlik , çok değerli bilgiler.
Yazıya dökmek bile ciddi bir emek.
Ama bu bilgilere erişmek ve bilgi ve beceri ile anlamlı bir sıraya koymak en büyük emek.  
Teşekkürler ...

Winter is coming  

Çok çok iyi bir analiz olmuş, bu bilgiler çok değerli. Yazının okunabilirliği de baya iyi ve akıcı. Sanırım bizler bu işi bıraktığımızda bu bilgilerin ve buranın değeri anlaşılacak, öldükten sonra değerlenen Van gogh eserleri gibi

Çok güzel bir çalışma olmuş Serkan abi Eline sağlık.